ਕੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਦੋ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ ਗਏ ਹਨ ?

ਖੱਬੀ ਸਿਆਸਤ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਡਾ. ਗੁਰਤੇਜ ਖੀਵਾ ਵੱਲੋਂ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਜਾਇਜ਼ਾ :

ਇੰਟਰਨੈਟ ਮੀਡੀਆ ਦੇ ਹਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ>24 ਸਤੰਬਰ 2025:(ਨਕਸਲਬਾੜੀ ਸਕਰੀਨ ਡੈਸਕ)::

'ਦ ਵਾਯਰ ' ਨੇ  24 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੰਤੋਸ਼ੀ ਮਾਰਕਾਮ ਦੀ ਅਹਿਮ ਰਿਪੋਰਟ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਰਾਹੀਂ ਸੀ.ਪੀ.ਆਈ (ਮਾਓਵਾਦੀ) ਅੰਦਰ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਚਲਾਏ ਜਾਣ ਦੇ ਉੱਤੇ ਡੂੰਘੇ ਮਤਭੇਦ ਸਾਹਮਣੇ ਆਉਣ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਕੀਤਾ ਹੈ:

ਮਾਓਵਾਦੀ ਦੋ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੇ: ਇੱਕ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਆਤਮ-ਸਮਰਪਣ, ਦੂਜੇ ਨੇ ਕਿਹਾ- ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਸਾਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿਓ

ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਡੂੰਘੇ ਮਤਭੇਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਇੱਕ ਧੜਾ ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਜਾ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਪੁਲਿਸ ਨੂੰ ਦੇਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਸਾਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦਿਓ, ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਸਾਡੇ ਲੜਾਕੇ ਤੁਹਾਨੂੰ ਖੋਹ ਲੈਣਗੇ।

ਪ੍ਰਤੀਬੰਧਿਤ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕਮਿਊਨਿਸਟ ਪਾਰਟੀ (ਮਾਓਵਾਦੀ) ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਅਭੈ ਨੇ ਇੱਕ ਹੋਰ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਉਹ ਹਥਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੁੱਟਣਗੇ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਵਾਰ ਜਿਸ 'ਅਭੈ' ਨੇ ਇਹ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ ਉਹ ਪਹਿਲੇ ਵਾਲੇ 'ਅਭੈ', ਯਾਨੀ ਮਲ੍ਲੋਜੁਲਾ ਵੇਣੁਗੋਪਾਲ ਉਰਫ਼ ਸੋਨੂੰ ਨਹੀਂ ਹਨ, ਬਲਕਿ ਕੋਈ ਹੋਰ ਹਨ। 20 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਇਸ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸੋਨੂੰ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਨਿੱਜੀ ਫੈਸਲਾ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਦ੍ਰਿੜਤਾ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਦਾ ਸੰਕਲਪ ਦੁਹਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।

'ਅਭੈ' ਅਤੇ 'ਸੋਨੂੰ' ਨਾਮਾਂ ਤੋਂ ਮਾਓਵਾਦੀ ਲੀਡਰ ਮਲ੍ਲੋਜੁਲਾ ਵੇਣੁਗੋਪਾਲ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਇੱਕ ਬਿਆਨ ਅਤੇ ਇੱਕ ਚਿੱਠੀ, ਕ੍ਰਮਵਾਰ 16 ਅਤੇ 17 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮੀਡੀਆ ਅਤੇ ਸੋਸ਼ਲ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਵਾਇਰਲ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਿਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਲਗਾਏ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਸਨ ਕਿ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੀ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਮੁਹਿਮ ਹੁਣ ਰੁਕ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪਰ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਰਾਜ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਜਗਨ ਦੁਆਰਾ 19 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ 'ਅਭੈ' ਦੁਆਰਾ 20 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨਾਂ ਤੋਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਕਿ ਹਥਿਆਰ ਸੁੱਟਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੂਰੇ ਸੰਗਠਨ ਦਾ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸੋਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੁਝ ਸਹਿਯੋਗੀਆਂ ਦਾ ਹੈ।

ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਸ ਗੱਲ ਦੀ ਸਪੱਸ਼ਟਤਾ ਅਜੇ ਵੀ ਬਾਕੀ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨੂੰ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਿੰਨੀ ਹੈ ਅਤੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਕਿੰਨੇ ਲੀਡਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ।

ਸੋਨੂੰ ਧੜੇ ਨੂੰ ਚੇਤਾਵਨੀ–'ਸਮਰਪਣ ਕਰੋ, ਪਰ ਹਥਿਆਰਾਂ ਸਮੇਤ ਨਹੀਂ'

'ਅਭੈ' ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਿਹਾ, 'ਹਥਿਆਰ ਤਿਆਗਣ ਦਾ ਮਤਲਬ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣਾ ਅਤੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨਾ ਹੈ।' ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨਾ ਸੋਧਵਾਦੀ ਰਸਤਾ ਅਪਨਾਉਣਾ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਨਾਲ ਵਿਸ਼ਵਾਸਘਾਤ ਹੋਵੇਗਾ।

ਇੰਨਾ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਹਥਿਆਰਾਂ ਬਾਰੇ 'ਅਭੈ' ਨੇ ਸੋਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਖਤ ਚੇਤਾਵਨੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, 'ਸੋਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਤੰਤਰ ਹਨ। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹਥਿਆਰ ਦੁਸ਼ਮਣ ਨੂੰ ਸੌਂਪਣ ਦਾ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਹਥਿਆਰ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਸੌਂਪ ਦੇਣ। ਜੇਕਰ ਉਹ ਇਸ ਲਈ ਰਾਜ਼ੀ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ, ਤਾਂ ਪੀਐਲਜੀਏ (ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਗੁਰੀਲਾ ਆਰਮੀ) ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਨਿਰਦੇਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਉਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੋਂ ਹਥਿਆਰ ਖੋਹ ਲਵੇ।'

ਸੋਨੂੰ ਹੁਣ 'ਅਭੈ' ਨਹੀਂ ਰਹਿਣਗੇ!

'ਅਭੈ' ਦੇ ਇਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਦੰਡਕਾਰਣ ਸਪੈਸ਼ਲ ਜ਼ੋਨਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ 'ਵਿਕਲਪ' ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਵੀ ਹਨ ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਹ ਵੀ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਦੰਡਕਾਰਣ ਦੀ ਸਿਖਰ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਵੀ ਹਥਿਆਰ ਛੱਡਣ ਦੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੀ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਾਰਟੀ ਲਾਈਨ ਤੋਂ ਭਟਕ ਚੁੱਕੇ ਸੋਨੂੰ ਨੂੰ ਅਭੈ ਦੇ ਨਾਮ ਤੋਂ ਬਿਆਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਦਾ ਹੁਣ ਕੋਈ ਅਧਿਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ।

ਮਾਓਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ 'ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਟਿੱਪਣੀ ਨੂੰ ਇਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਦੇਖਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੋਨੂੰ ਉਰਫ਼ ਮਲ੍ਲੋਜੁਲਾ ਵੇਣੁਗੋਪਾਲ ਤੋਂ 'ਅਭੈ' ਦਾ ਨਾਮ, ਯਾਨੀ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਬੁਲਾਰੇ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਖੋਹ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।

ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਸੋਨੂੰ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸਾਥੀ ਦੁਸ਼ਮਣ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਸਮਰਪਣ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਉਹ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੁਤੰਤਰ ਹਨ।

ਇਸ ਬਿਆਨ ਤੋਂ ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਸੋਨੂੰ ਧੜਾ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਦੂਜੇ ਧੜੇ ਵਿਚਕਾਰ ਡੂੰਘੇ ਮਤਭੇਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਸੋਨੂੰ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਵਿੱਚ ਖੜ੍ਹੇ ਧੜੇ ਦੇ ਲੀਡਰ ਕੌਣ ਹਨ, ਇਹ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ੇ ਲਗਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ ਕਿ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਦੇਵਜੀ ਅਤੇ ਦੰਡਕਾਰਣ ਦੇ ਚਰਚਿਤ ਕਮਾਂਡਰ ਹਿਡਮਾ ਇਸ ਖੇਮੇ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੀ ਰਾਜ ਕਮੇਟੀ ਅਤੇ ਦੰਡਕਾਰਣ ਸਪੈਸ਼ਲ ਜ਼ੋਨਲ ਕਮੇਟੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਨ। ਬਿਹਾਰ-ਝਾਰਖੰਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਥਾਵਾਂ ਦੇ ਕੈਡਰ ਕਿਸ ਧੜੇ ਨਾਲ ਹਨ, ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਖੁਲਾਸਾ ਹੋਣਾ ਬਾਕੀ ਹੈ।

ਸੋਨੂੰ 'ਤੇ ਮਰਹੂਮ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਤੋੜਨ-ਮਰੋੜਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ

'ਅਭੈ' ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਸੋਨੂੰ 'ਤੇ ਇਹ ਇਲਜ਼ਾਮ ਵੀ ਲਗਾਇਆ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਬਸਵਾਰਾਜੂ ਦੇ ਬਿਆਨ ਨੂੰ ਤੋੜ-ਮਰੋੜਕੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ। ਬਸਵਾਰਾਜੂ 21 ਮਈ ਨੂੰ ਅਬੂਝਮਾੜ ਦੇ ਗੁੰਡੇਕੋਟ ਵਿੱਚ ਸੁਰੱਖਿਆ ਬਲਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।

ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, '7 ਮਈ ਨੂੰ ਬਸਵਾਰਾਜੂ ਨੇ ਜੋ ਬਿਆਨ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਉਸ ਵਿੱਚ ਹਥਿਆਰ ਛੱਡਣ ਦੇ ਮੁੱਦੇ 'ਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਕੋਰ ਗਰੁੱਪ ਵਿੱਚ ਚਰਚਾ ਕਰਨ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ। ਪਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਬਸਵਾਰਾਜੂ ਨੇ ਉਸ ਗਲਤੀ ਨੂੰ ਚਿੰਨ੍ਹਿਤ ਕਰਕੇ, ਉਸਨੂੰ ਵਾਪਸ ਲੈ ਕੇ, ਪਾਰਟੀ, ਪੀਐਲਜੀਏ ਅਤੇ ਸਾਰੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਖੇਮੇ ਨੂੰ ਆਖ  ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਆਪਰੇਸ਼ਨ ਕੰਢਾ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇ।'

ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, 'ਇਸ ਸੱਚਾਈ ਨੂੰ ਕਾਮਰੇਡ ਸੋਨੂੰ ਨੇ ਜਾਣ-ਬੁੱਝ ਕੇ ਤੋੜ-ਮਰੋੜ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਚਾਲਾਕੀ ਭਰੀ ਚਾਲ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿੰਦਣਯੋਗ ਵੀ ਹੈ।'

ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਤਾਜ਼ਾ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਸਵਾਰਾਜੂ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ 'ਤੇ ਨਵੇਂ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਦੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਬਾਰੇ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਪਰ ਸਤੰਬਰ ਦੇ ਦੂਜੇ ਹਫ਼ਤੇ ਖ਼ਬਰ ਆਈ ਸੀ ਕਿ ਤਿੱਪੀਰੀ ਤਿਰੂਪਤੀ ਉਰਫ਼ ਦੇਵਜੀ ਨੂੰ ਨਵਾਂ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੰਡਕਾਰਣ ਸਪੈਸ਼ਲ ਜ਼ੋਨਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਕਮਾਂਡਰ ਹਿਡਮਾ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਇਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਅਜੇ ਤੱਕ ਨਹੀਂ ਹੋਈ ਹੈ।

'ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਜਨਤਾ ਨੂੰ ਅਪੀਲ' ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੋਨੂੰ ਦਾ ਮਾਫੀਨਾਮਾ

15 ਅਗਸਤ ਦੀ ਤਾਰੀਖ ਵਾਲੀ ਅਭੈ ਦੀ ਪ੍ਰੈਸ ਬਿਆਨ, ਜੋ 16/17 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ, ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਸੋਨੂੰ ਵਲੋਂ ਜਾਰੀ ਆਤਮ-ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਚਿੱਠੀ ਨੇ ਵੀ ਸਭ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਥਿਤ ਗੰਭੀਰ ਗਲਤੀਆਂ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਸੀ।

'ਅਭੈ' ਦੇ ਨਵੇਂ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਉਸ ਚਿੱਠੀ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਕਿਹਾ ਗਿਆ, 'ਜੇਕਰ ਅਜਿਹੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ ਤਾਂ ਸੋਨੂੰ ਨੂੰ ਪੋਲਿਟਬਿਊਰੋ ਵਰਗੀ ਵੱਡੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਪਾਰਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਦੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀ ਲੈਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।'

ਇਸ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਜੇਕਰ ਦੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਬਦਲੀਆਂ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦਾ ਲੋਕਯੁੱਧ, ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਰਸਤਾ ਨਹੀਂ ਜੰਮੇਗਾ ਤਾਂ ਸੋਨੂੰ ਨੂੰ ਵੱਖਰੀ ਲਾਈਨ ਪੇਸ਼ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ ਅਤੇ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅੰਦਰੂਨੀ ਬਹਿਸ (ਦੋ ਲਾਈਨ ਸੰਘਰਸ਼) ਚਲਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਸੀ।

ਸੋਨੂੰ 'ਤੇ 'ਭਾਰਤ ਦਾ ਪ੍ਰਚੰਡ' ਬਣਨ ਦਾ ਇਲਜ਼ਾਮ

'ਅਭੈ' ਦੇ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਕਿ ਸੋਨੂੰ ਦੁਆਰਾ ਅਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਤਿਆਗਣ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਇੱਕ ਧੋਖਾ ਹੈ। ਇਹ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਚੰਡ ਵਲੋਂ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਨਵਾਂ ਸੋਧਵਾਦੀ ਰਸਤਾ ਹੈ।

ਗੌਰਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ ਦਸ ਸਾਲ ਤੱਕ ਚੱਲੇ 'ਲੋਕਯੁੱਧ' ਦੇ ਬਾਅਦ 2006 ਵਿੱਚ ਨੇਪਾਲ ਦੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇੱਕ ਸਮਗਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਸਮਝੌਤੇ ਦੇ ਤਹਿਤ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਨੂੰ ਤਿਆਗ ਕੇ ਸੰਸਦੀ ਰਾਹ ਅਪਣਾਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਚੰਡ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਾਲੀ ਮਾਓਵਾਦੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਆਪਣੇ ਸਾਰੇ ਹਥਿਆਰ ਯੂਐਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਸੀਲਬੰਦ ਕੰਟੇਨਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾ ਦਿੱਤੇ ਸਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਸ ਬਦਲਾਅ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਕਈ ਹੋਰ ਧੜਿਆਂ ਨੇ ਵੀ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਪਤਨ ਕਰਾਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਸੋਨੂੰ ਵਲੋਂ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਬਦਲੀਆਂ ਕੌਮੀ ਅਤੇ ਕੌਮਾਂਤਰੀ ਹਾਲਤਾਂ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਅਸਥਾਈ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਛੱਡਣ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹੀ ਗਈ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਖੰਡਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ 'ਅਭੈ' ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਮੌਜੂਦਾ ਆਰਥਿਕ-ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਹਾਲਤਾਂ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਮੰਗ ਕਰ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।

ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ

ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੰਘਰਸ਼ 'ਤੇ ਮੀਡੀਆ ਵਿੱਚ ਬਹਿਸ ਚੱਲ ਰਹੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਸਰਕਾਰ ਆਪਣੀਆਂ  ਨਕਸਲ-ਵਿਰੋਧੀ ਮੁਹਿੰਮਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਤੇਜ਼ ਕਰਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਹਿ ਰਹੀ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੋ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਸਰਕਾਰ 31 ਮਾਰਚ 2026 ਤੱਕ ਮਾਓਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਆਪਣੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਮੁਤਾਬਕ, ਉਸੀ ਰਣਨੀਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਕੰਮ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।

ਇਸ ਦੌਰਾਨ, 22 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਅਬੂਝਮਾੜ ਦੇ ਜੰਗਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੁਲਿਸ ਨੇ ਦੋ ਸਿਖਰ ਮਾਓਵਾਦੀ ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਥਿਤ ਮੁੱਠਭੇੜ ਵਿੱਚ ਮਾਰਨ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕੀਤਾ। ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਮੁੱਠਭੇੜ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਥ ਕੇਂਦਰੀ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਦੋ ਲੀਡਰਾਂ ਦਾ ਮਾਰਿਆ ਜਾਣਾ ਵੱਡਾ ਝਟਕਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੋਸਾ ਦਾਦਾ ਉਰਫ਼ ਕਦਾਰੀ ਸਤਿਆਨਾਰਾਇਣ ਰੈੱਡੀ (67) ਅਤੇ ਰਾਜੂ ਦਾਦਾ ਉਰਫ਼ ਕਾਟਾ ਰਾਮਚੰਦਰ ਰੈੱਡੀ (63) ਵਜੋਂ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹ ਦੋਵੇਂ ਤੇਲੰਗਾਨਾ ਦੇ ਅਵਿਭਾਜਿਤ ਕਰੀਮਨਗਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਤੋਂ ਸਨ।

ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਲੀਡਰ ਅਲੱਗ-ਅਲੱਗ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਦੰਡਕਾਰਣ ਦੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਜ਼ੋਨਲ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਸਕੱਤਰ ਵੀ ਰਹੇ। ਰਾਜੂ ਉਰਫ਼ ਰਾਮਚੰਦਰ ਰੈੱਡੀ ਪਹਿਲਾਂ ਦੰਡਕਾਰਣ ਸਪੈਸ਼ਲ ਜ਼ੋਨਲ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਪ੍ਰਵਕਤਾ ਰਿਹਾ। ਹਾਲ ਹੀ ਤੱਕ ਉਹ 'ਵਿਕਲਪ' ਨਾਮ ਤੋਂ ਪ੍ਰੈਸ-ਵਿਜ਼ਕਤੀਆਂ ਜਾਰੀ ਕਰਦਾ ਰਿਹਾ। ਪਰ 20 ਸਤੰਬਰ 2025 ਨੂੰ, ਯਾਨੀ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਦੋ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਜਾਰੀ ਬਿਆਨ ਵਿੱਚ ਜਿਸ 'ਵਿਕਲਪ' ਦੇ ਦਸਤਖਤ ਹਨ, ਇਹ ਉਸੇ ਦੇ ਸਨ, ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਇਸਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣੀ ਮੁਸ਼ਕਲ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਮਾਓਵਾਦੀ ਅੰਦੋਲਨ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ 'ਬਦਲ' ਕੋਈ ਹੋਰ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

ਮਾਓਵਾਦੀਆਂ ਦੇ ਇੱਕ ਲੀਡਰ ਅਭੈ ਨੂੰ ਲੈਕੇ ਆ ਰਹੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਤੋਂ ਜਾਪਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਕਸਲਬਾੜੀ ਹੁਣ ਫੁੱਟ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹਨ।   ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਤੇ ਕਾਫੀ ਕੁਝ ਮੀਡੀਆ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਸਾਹਮਣੇ ਆਇਆ ਪਾਰ ਹਕੀਕਤ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਖੁਫੀਆ ਏਜੰਸੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹੋਣਗੀਆਂ ਜਾਂ ਫਿਰ ਮਾਓਵਾਦੀ